Waar gaat dit over?

Op dit moment wordt er hard gewerkt aan een wetswijziging die het mogelijk moet maken om een aanvraag van VOG anders te beoordelen.
Een VOG kunnen wij burgers nodig hebben als we gaan solliciteren. In branches als o.a. de kinderopvang, scholen of verzorgingshuizen is dat zelf wettelijk verplicht.
Ook bij vrijwilligerswerk in bijvoorbeeld speeltuinen, is het kunnen tonen van een VOG verplicht gesteld.


|Hoe verloopt zo'n screening nu?

Totdat de nieuwe aanpassing ingaat, worden aanvragen die binnenkomen bij Justis, gescreend bij Justid. Deze kijken of er over jouw iets staat vermeld in het JDS.
Zijn daar zwaarwegende omstandigheden vermeld, bijvoorbeeld: Je bent veroordeeld wegens plegen van geweldsdelicten, mogen ze een afgifte van VOG weigeren.
Immers, men wil het risico verkleinen dat er een mogelijk agressief persoon, in een bejaardenhuis de oudjes verzorgt.
Of, dat er een persoon die veroordeeld is voor seksueel misbruik van minderjarige, in een speeltuin vol kinderen werkzaam is.
 
Staan er echter geen bezwarende zaken in het JDS, zoals dergelijke veroordelingen, wordt ter ondersteuning van de beoordeling nog wel even gekeken in het politieregister.
Maar dat is alleen ter ondersteuning én om zich een beter beeld te kunnen vormen van de aanvrager. Wettelijk is bepaald dat deze ondersteunde informatie nadrukkelijk geen gronden geeft om een VOG te weigeren. Er is immers (nog) geen spraken van een bewezen verklaarde strafbaar feit. Hooguit bedenkingen. En dat is geen reden om een VOG te weigeren. 


|Hoe verloopt zo'n screening na wijziging?

Als de genoemde wetswijziging in is gegaan, word er tijdens de screening niet langer alleen maar naar het JDS gekeken en beoordeeld, maar opnieuw ook naar het politieregister.
Echter, deze gegevens worden nu wel meegenomen in de beoordeling. Op basis van een combinatie van deze gegevens en vanuit het JDS, kan dat een beoordeling negatief beïnvloeden.

Wat ook veranderd; Justis mag de VOG weigeren af te geven alleen op basis van politiegegevens!
Dus ook als er in het JDS geen aanleiding is om het te weigeren, kunnen op basis van politiegegevens een afgifte van VOG geweigerd worden!
En daarin sluipt mijn inziens een gevaar. Namelijk; weigering van afgifte op basis van profilering.  


|Wanneer gaat deze wetswijziging in?

De ingangsdatum van deze (wets)wijziging is nog niet definitief.
Inwerkingtreding is afhankelijk van goedkeuring door de Tweede en Eerste Kamer of afkondiging van de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) of ministeriële regeling én publicatie in het Staatsblad of de Staatscourant.


|Wat is het mogelijke gevaar?

Wel, dat lijkt mij duidelijk;
Er hoeft geen sprake te zijn van ernstige delicten. Je hoeft in je leven nog nooit een rechter gezien te hebben, om toch een afwijzing te krijgen voor een VOG.
Immers, er is één heel belangrijke stap weggehaald in deze wetswijziging, namelijk: de rechtsgang!
   
-Huidige situatie:
Normaliter komt er meestal, uitzonderingen daar gelaten, een aantekening in je strafblad als een rechter uitspraak heeft gedaan over een strafbaar feit.
Bijvoorbeeld: Een persoon pleegt veelvuldig winkeldiefstallen. Soms wordt hij gesnapt en moet daarop een boete betalen.
Na de zoveelste winkeldiefstal betrapt te worden, wordt hij staande gehouden en moet hij zich verantwoorden bij de rechter.
De rechter behandeld de zaak en verklaart deze veelpleger schuldig aan de tenlastelegging.
Als straf moet deze persoon drie weken het gevang in. Daar wordt een aantekening van gemaakt in het JDS.
Kortom, er is sprake van een strafblad met daarop een bewezen strafbare feit.
Na het uitzitten van de straf, gaat deze persoon solliciteren bij een warenhuis. Als onderdeel van de sollicitatieprocedure, behoord een overlegging van een VOG.
Helaas voor deze persoon wordt op basis van zijn gegevens in het JDS de aanvraag afgewezen. De politiegegevens over hem hebben geen invloed.
Kortom; geen VOG voor hem, einde sollicitatie.

-Nieuwe situatie:
Maar in de nieuwe situatie, als de wetswijziging éénmaal een feit is, veranderd het wezenlijk. Meer kans op profilering.
Bijvoorbeeld: Een persoon in een winkel gedraagt zich verdacht. Kennelijk wilt deze persoon met één of meerdere artikelen, zonder afrekenen, de winkel verlaten.
Aanwezige winkelpersoneel en/of beveiligers houden deze persoon daarop nauwlettend in de gaten. Als deze persoon de winkel verlaat, gaan de poortalarmen af.
Na staande houding én controle blijkt echter, dat er geen gestolen goederen te vinden zijn. De persoon (verdachte) is dus of onschuldig of ze te slim af.

Als er in bovenstaande situatie geen politie en/of BOA's betrokken zijn, zal het verhaal hier ten einde zijn.
De verdachte gaat tenslotte vrijuit, winkelpersoneel/beveiligers gaan weer aan het werk. De met fototoestel uitgeruste mensenmassa verspreiden zich weer.
In het ergste geval zou deze persoon bij een volgende bezoek aan deze winkel, herkent kunnen worden en daardoor nog beter in de gaten worden gehouden.
De geschetste situatie zou echter geen belemmering mogen zijn bij het aanvragen van een VOG.
Mits...

Als er echter in bovenstaande situatie wel politie en/of BOA's betrokken zouden zijn geweest, loopt dit verhaal anders;

...''als deze persoon de winkel verlaat, gaan de poortalarmen af. Na staande houding én controle blijkt echter, dat er geen gestolen goederen te vinden zijn.
De persoon (verdachte) is dus of onschuldig of ze te slim af''.
Tijdens de afhandeling moet deze persoon in het kader van legitimatieplicht, zijn identiteitskaart laten zien.
Zijn gegevens worden gecontroleerd en daarbij blijkt uit het politieregister, dat in de afgelopen twee maanden deze persoon vier keer eerder betrokken is geweest bij soortgelijke incidenten.
Met de nieuwe aantekening erbij begint er langzaamaan een profiel te ontstaan van deze verdachte van winkeldiefstal.
De geschetste situatie zou nu een belemmering kunnen zijn bij het aanvragen van een VOG.

-Profilering:
Om terug te komen op het voorbeeld van solliciteren bij een warenhuis;
"Als onderdeel van de sollicitatieprocedure, behoord een overlegging van een VOG".
Gelukkig voor deze persoon wordt op basis van zijn gegevens in het JDS niets aangetroffen wat de afgifte van een VOG in de weg staat.
Echter, afgaande op de politiegegevens (profiel gegevens) die over hem bekend zijn, wordt de VOG niet uitgereikt.
Want welke warenhuis staat er te wachten op potentiële winkeldieven in hun personeelsbestand?
Kortom; geen VOG voor hem, einde sollicitatie.



|Corona Tijdperk en de Maatregelen:

Zeker in deze tijd, waar burgerrechten steeds vaker worden geschonden door onze overheid, zie ik dit soort veranderde wetgeving, als een bedreiging.
Deze wetswijziging staat niet op zich zelf. Het gaat om een slinkse mix van wetten die worden aangepast, of geïntroduceerd.

Daarover later meer in een volgend artikel. 

Blijf wakkah!


|Bronnen: kvk.nl, justis.nl, justid.nl

2020©Wakkah.nl